8. NGHI THỨC – NGHI LỄ của QLVNCH

Website Chiến Hữu VNCH: https://chienhuuvnch.com/

TỔ CHỨC MỘT NGHI LỄ CỦA QUÂN ĐỘI VNCH.

Phạm Quốc Nam

Trước năm 1975, trong quân đội khi tổ chức một buổi lễ thường dựa theo sự hướng dẫn của Huấn Thị Điều Hành (HTĐH) của Bộ Tổng Tham Mưu ấn hành. Sau này tại hải ngoại vì quyển Huấn Thị Điều Hành đã bị thất lạc nên việc tổ chức một nghi lễ quân đội không có sự hướng dẫn chính xác, đầy đủ và còn tùy điều kiện hoàn cảnh của từng nơi, từng địa phưong nên sự tổ chức nghi thực đều khác nhau và thậm chí tự chế biến. Điều này làm sai đi hoặc thiếu sót cần thiết trong nghi thức khi tổ chức nghi lễ theo truyền thống quân đội của QLVNCH.
Tại hải ngoại dù không còn tìm đâu ra quyển Huấn Thị Điều Hành của TTM, nhưng may mắn chúng ta còn có tài liệu biên soạn lại một phần nào của HTĐT do các Sĩ quan Nhạc Trưởng Quân Nhạc TTM thực hiện. Đặc biệt là bài ‘Tổ chức một đại lễ của QLVNCH’ của Nhạc trưởng Vũ Tắc Toản (Nhạc sĩ Quốc Toản) và những hướng dẫn của Nhạc Trương Quân Nhạc Lương Anh Cảnh, cả hai đều tốt nghiệp Khóa 1 Nhạc Trưởng Quân Nhạc.
.
Ngày nay tại hải ngoại chúng ta chỉ còn thực hiện các buổi lễ: Thượng Kỳ (Đầu năm), Chào đón chủ tọa buổi lễ hay quan khách (vị cao cao cấp trong quân đội hay giới chức cao cấp hành chánh [dân sự]), Rước Quốc Quân Kỳ, Chào Quốc Kỳ, Mặc Niệm và Phủ Cờ hay Hạ Huyệt.
.
Dưới đây ghi lại Nghi Thức của các Nghi Lễ thông thường được trích từ một phần tài liệu HTĐT của Nhạc Trưởng Quân Nhạc Quốc Toản (California) và ghi lại hướng dẫn trực tiếp của Nhạc Trưởng QN Lương Anh Cảnh (Úc Châu).

………………………………………………………………………….

 I. CÁC CHỨC VỤ VÀ CÁC ĐƠN VỊ CỦA MỘT ĐẠI LỄ:

Chủ tọa buổi lễ (Chủ Tọa) – là một quan chức chính quyền, hoặc một Sĩ quan QLVNCH.

Xướng ngôn viên (XNV) –  Một Sĩ quan QLVNCH hay dân sự

Sĩ quan Nghi lễ (SQNL) – Một Sĩ Quan, với một tiểu đội dàn chào danh dự (TĐDC).

Toán Quốc Quân Kỳ (TQQK) – Gồm có Quốc Kỳ và Quân Kỳ (QQK)  và Toán Hầu kỳ (THK). QQK gồm có Quốc Kỳ VN, Quốc Kỳ Đồng minh, Quân kỳ QLVNCH hay có thêm Cờ của Quân chủng.

  • Quốc Kỳ luôn luôn ở vị thế thẳng đứng.
  • Toán Hầu Kỳ gồm có it nhất 2 chiến sĩ quân phục đại lễ với súng trên vai trong suốt buổi lễ ngoại trừ khi có lệnh ‘Súng chào…bắt)
  • Ban Quân Nhạc (QNc) – Vì hoàn cảnh khó khăn và không có điều kiện, chúng ta dùng 1 CD Quân Nhạc thay thế ban Quân Nhạc. Nhưng phải có một chuyên viên xử dụng CD players thành thạo

II. DIỄN TIẾN CÁC CHI TIẾT CỦA MỘT ĐẠI LỄ:

Một Đại lễ luôn luôn có nhiều nghi lễ. Mỗi nghi lễ được bắt đầu bằng: XNV tuyên bố lễ nghi, SQCH hô Nghiêm và QNc tấu Kèn Nghiêm…cuối cùng là SQCH hô Thao diễn nghỉ.

Sau đây là thứ tự những nghi lễ trong một đại lễ, và các chi tiết của nghi lễ, đã được đơn giản để dễ thực hiện và phù hợp với hoàn cảnh tại hải ngoại. Đón chào một Thượng khách:

1. Đón chào một Thượng khách:

Cấp Tá
Dàn chào súng hay toán dàn chào danh dự
Nhạc: Thứ Nghinh hay Võ Khúc (Quân đội) hay Văn Khúc (Dân sự)
https://chienhuuvnch.com/haiquan/THUONGNGHINH.mp3
Cấp Tướng:
a- Chuẩn Tướng và Thiếu Tướng. (Nghi lể giống nhau)

Dàn chào súng: Toán quân phục tác chiến hay Tiểu lễ

Nhạc tấu: https://chienhuuvnch.com/haiquan/1SAOTHUONGNGHINH.mp3

b- Trung Tướng
Dàn chào súng: cũng như trên
Nhạc tấu: 2 lần Thương Nghinh + Võ khúc
https://chienhuuvnch.com/haiquan/2SAOTHUONGNGHINH.mp3
.
c- Đại Tướng.
Dàn chào súng: 1 Đại Đội Bộ Binh( Dù – TQLC – KQ hay HQ tùy theo binh chủng của vị Chủ tọa)
Nhạc tấu: 3 lần Thượng Nghinh + Võ khúc
.
d- Tổng Thống – Phó Tổng Thống
Dàn chào súng: Tiểu Đoàn Liên Quân (4 Đại Đội: ND – TQLC – KQ – HQ)
Nhạc tấu: 4 lần Thượng Nghinh + Toàn bản Quốc Thiều ( không có Võ khúc)/

Cấp Tá
Dàn chào súng hay toán dàn chào danh dự
Nhạc: Thứ Nghinh hay Võ Khúc (Quân đội) hay Văn Khúc (Dân sự)
www.chienhuuvnch.com/KEN_NGHI_LE/VO_KHUC_VANKHUC.mp3
.
Cấp Tướng:
a- Chuẩn Tướng và Thiếu Tướng. (Nghi lể giống nhau)
Dàn chào súng: Toán quân phục tác chiến hay Tiểu lễ
Nhạc tấu: 1 lần Thượng Nghinh + Võ khúc
www.chienhuuvnch.com/KEN_NGHI_LE/ThuongNghinh_Cap1.mp3
.
b- Trung Tướng
Dàn chào súng: cũng như trên
Nhạc tấu: 2 lần Thương Nghinh + Võ khúc
www.chienhuuvnch.com/KEN_NGHI_LE/ThuongNghinh_Cap2.mp3
.
c- Đại Tướng.
Dàn chào súng: 1 Đại Đội Bộ Binh( Dù – TQLC – KQ hay HQ tùy theo binh chủng của vị Chủ tọa)
Nhạc tấu: 3 lần Thượng Nghinh + Võ khúc
.
e- Tổng Thống – Phó Tổng Thống
Dàn chào súng: Tiểu Đoàn Liên Quân (4 Đại Đội: ND – TQLC – KQ – HQ)
Nhạc tấu: 4 lần Thượng Nghinh + Toàn bản Quốc Thiều ( không có Võ khúc)/
Kèn Thượng Nghinh:

.
d- Thủ Tướng:
Dàn chào súng: Đại Đội Liên Quân ( 4 Tiểu đội: ND – TQLC – KQ – HQ)
Nhạc tấu: 4 lần Thượng Nghinh + Điệp khúc Quốc Thiều ( không có Võ khúc)
.
f- Chủ Tịch Thượng Viện – Chủ Tịch Hạ Viện
Dàn chào: Tiểu Đoàn Liên Quân
Nhạc tấu: 4 lần Thượng Nghinh + Văn khúc (Thực tế Võ khúc và Văn khúc giống nhau, nhưng bên Quốc Hội không phải quân đội nên được gọi là Văn khúc).

2. Nghi thức Rước và Tiễn Quốc và Quân kỳ:

A. Nghi thức Rước Quốc và Quân kỳ:

a/ XNV tuyên bố: Lễ rước Quốc và Quân kỳ VNCH.

b/ SQNL hô: Nghiêm – QNc tấu Kèn Nghiêm

c/ SQNL hô: Súng chào…bắt hay Chào tay….Chào – TĐDC bắt súng chào hay Chào tay

  • Hầu Kỳ súng lên vai – Cờ thẳng đứng.

d/ QNc tấu Nhạc Quân Hành

e/ QQK: di chuyển tới vị trí hành lễ – Khi TQQK tới địa điểm ấn định, QNc ngừng nhạc.

f/ SQNL hô: đem súng…xuống – TĐDD hạ súng – Hầu Kỳ giữ súng trên vai – Cờ thẳng đứng.

g/ SQNL hô: thao diễn…nghỉ – TĐDD nghỉ,

  • Hầu Kỳ luôn luôn ở vị thế nghiêm.

B. Nghi thức Tiễn Quốc và Quân Kỳ

a/ XNV tuyên bố: Lễ tiễn Quốc và Quân kỳ VNCH.

b/ SQNL hô: Nghiêm – QNc tấu Kèn Nghiêm

c/ SQNL hô: Súng chào…bắt – TĐDD bắt súng chào – Hầu kỳ vẫn súng trên vai – Quốc Kỳ vẫn thẳng đứng, Quân Kỳ xuống 45 độ.

d QNc tấu Nhạc Quân Hành

e TQQK: di chuyển rời vị trí hành lễ – Khi TQQK rời khỏi khuôn viên buổi lễ, QNc ngừng nhạc. TQQK gía cờ và lui sau 1 bước chào QQK (Theo nghi thức Hoa Kỳ).

f SQNL hô: đem súng…xuống – TĐDD: hạ súng.

g SQML hô: thao diễn…nghỉ.Lễ đón vị Chủ tọa:

3. Lễ đón vị Chủ tọa:

a/ XNV tuyên bố: (chức vị + tên họ) chủ tọa buổi lễ “….” đến…

b/ SQNL hô: Nghiêm – QNc tấu: Kèn Nghiêm

c/ SQNL hô: Súng chào…bắt – TĐDD bắt súng chào – Hầu Kỳ súng trên vai – Cờ thẳng đứng.

d/ QNc tấu Nhạc Quân Hành

e/ Chủ Tọa đi về hướng Quốc Quân kỳ, trong lúc QNc đang tấu nhạc quân hành.

f/ Chủ Tọa đứng trước TQQK – Hầu Kỳ: bắt súng chào – Quốc Kỳ vẫn thẳng đứng, Quân Kỳ xuống 45 độ.

g/ Chủ Tọa đưa tay chào Quốc Quân kỳ – QNc tấu Kèn Thượng Nghinh (Trung tướng)

h/ QNc dứt kèn: Chủ Tọa hạ tay xuống. QNc tấu Nhạc Quân Hành

i/ SQNL tiến tới, đưa tay mời Chủ Tọa đi duyệt hàng quân. Chủ Tọa đi doc theo TĐDD, SQCH đi theo.

k/ SQNL đưa vị Chủ Tọa tới ghế danh dư nơi khán đài rồi trở về đứng trước TĐDD.

l/ SQNL hô: Đem súng…xuống – TĐDD hạ súng, Hầu Kỳ đem súng về vai – Cờ thẳng đứng.

m/ SQNL hô: Thao diễn…nghỉ – TĐDD nghỉ, Hầu Kỳ đứng thế nghiêm.

4. Lễ Thượng Quốc kỳ VNCH (và Quốc gia Đồng Minh nếu có)

a XNV tuyên bố: Lễ Thượng kỳ VNCH (và…..).

b SQNL hô: Nghiêm – QNc tấu Kèn Nghiêm

c SQNL hô: Súng chào…bắt – TĐDD và Hầu Kỳ bắt súng chào – Quốc Kỳ vẫn thẳng đứng, Quân Kỳ xuống 45 độ.

d XNV tuyên bố: Lễ Thượng Kỳ bắt đầu:

e QNc tấu Kèn Thượng Kỳ – Trong khi kéo các lá cờ từ từ lên hết cột cờ.

f XNV tuyên bố: Lễ Thượng Kỳ chấm dứt.

g SQNL hô: Đem súng…xuống – TĐDD hạ súng – Hầu Kỳ đem súng về vai – Cờ thẳng đứng.

h SQNL hô: Thao diễn…nghỉ – TĐDD nghỉ – Hầu Kỳ đứng thế nghiêm.

5. Lễ Chào Quốc kỳ VNCH, và Quốc gia Đồng Minh

Ghi chú: Chào Cờ ‘Chủ nhà’ hay ‘Khách’ tùy nơi chốn tổ chức buổi lễ.
Nếu chào quốc kỳ nơi công cộng trên một quốc gia Chủ (Hoa Kỳ) thì chào Quốc kỳ VNCH (Khách) trước, chào Quốc kỳ của Chủ nhà (Hoa Kỳ) sau. Nếu chào Quốc kỳ trong một nơi (phòng) riêng do VNCH tồ chức thì chào Quốc kỳ Hoa Kỳ trước (khách) và Quốc kỳ VNCH (Chủ) sau.

a/ XNV tuyên bố: Lễ chào Quốc kỳ “Đồng Minh” và Quốc kỳ VNCH.

b/ SQNL hô: Nghiêm – QNc tấu Kèn Nghiêm

c/ SQNL hô: Súng chào…bắt – TĐDD và Hầu Kỳ bắt súng chào – Quốc Kỳ vẫn thẳng đứng, Quân Kỳ xuống 45 độ.

d/ XNV tuyên bố: Quốc thiều, hoặc Quốc ca “tên quốc gia” bắt đầu – Quốc Kỳ vẫn thẳng đứng, Quân Kỳ trở về vị trí thẳng đứng.

e QNc tấu Quốc thiều, hoặc Quốc Ca Quốc Gia Đồng Minh

f XNV tuyên bố: Quốc ca VNCH bắt đầu – QNc tấu Quốc Ca VNCH

g XNV tuyên bố: Lễ chào Quốc kỳ chấm dứt.

h SQNL hô: Đem súng…xuống – TĐDD hạ súng, Hầu Kỳ đem súng về vai – Quốc Kỳ vẫn thẳng đứng, Quân Kỳ xuống 90 độ.

6. Nghi thức Mặc niệm:

a/ XNV tuyên bố: Đọc lời Tưởng niệm…..Lễ Mặc Niệm ….bắt đầu.

b/ SQNL hô: Nghiêm – QNc tấu Kèn Nghiêm

c/ SQNL hô: Súng chào…bắt – TĐDD và Hầu Kỳ bắt súng chào – Quốc Kỳ vẫn thẳng đứng, Quân Kỳ xuống xuống 45 độ.

d/ XNV: Phút Mặc Niệm bắt đầu – QNc tấu Nhạc Hồn Tử Sĩ

e/ XNV tuyên bố: Phút Mặc Niệm chấm dứt.

f/ SQNL hô: Đem súng…xuống – TĐDD hạ súng – Hầu Kỳ đem súng về vai – Quốc Kỳ vẫn thẳng đứng, Quân Kỳ xuống 45 độ.

g/ SQNL hô: Thao diễn…nghỉ – TĐDD nghỉ – Hầu Kỳ đứng thế nghiêm.
.
Theo nghi thức của Hoa Kỳ và các quốc gia khác Lễ Mặc Niệm có 2 phần riêng biệt:

  • Phần 1: Nghi thức như trên với kèn Mặc niệm (Súng chào và chào tay)
  • Phần 2: Nghi thức 1 Phút Mặc Niệm hay 1 Phút Im Lặng (One minute of silence). Súng xuống vai, các người tham dự đứng ngoài toán dàn chào lấy nón xuống.

7. Lễ Truy Điệu, Phủ cờ hay hạ huyệt:

Có thể tổ chức lễ truy điệu này cho một chiến sĩ VNCH.

a/ XNV tuyên bố: Lễ truy điệu Chiến hữu….cấp bậc, tên họ, đơn vị, và các chiến công…

b/ SQNL hô: Nghiêm – QNc tấu Kèn Nghiêm

c/ XNV: mời Chủ Tọa tiến đến vị trí cử hành lễ Truy Điệu – Chủ Tọa đoàn tiến đến đứng trước bàn thờ hay trước Quan Tài.

d/ SQNL hô: Khai Quân Hiệu – QNc tấu Kèn Khai Quân Hiệu

PHỦ CỜ:

e/ CHỦ TOẠ đọc Điếu Văn hay XNV đọc những lời truy điệu, Quan khách chia sẻ

f/ XẾP CỜ và trao cờ cho Chủ Tọa hay đại diện Tang gia và CHÀO lá Cờ.

g/ SQNL hô: NGHIÊM và Bế Quân Hiệu – QNc tấu Kèn Bế Quân Hiệu

h/ XNV tuyên bố: Lễ Truy Điệu chấm dứt, mời Chủ Tọa và quan khách an tọa.

i/ SQNL hô: Đem súng…xuống – TĐDD hạ súng xuống.

j/ SQNL hô: Thao diễn…nghỉ – TĐDD nghỉ.

7. Phủ Cờ hay Hạ Huyệt:

  • Toán Hạ Huyệt cũng như người tham dự lấy nón xuống. (Xem video phía dưới)
  • Tấu kèn Phủ Cờ
  • Nghi thức Truy Điệu (như ở trên)
  • Mọi thắc mắc liên lạc: chienhuuoregon@gmail.com

Các nhạc kèn thông dụng dùng trong Nghi lễ Quân đội:

Các youtube hướng dẫn

  • NGHI THỨC DI QUAN (SÚNG CHÀO) VÀ PHỦ CỜ ( KÈN VÀ ĐỘNG LỆNH BỎ NÓN XUỐNG) THEO NGHI THỨC CỦA VNCH TRƯỚC 1975:
  • Lưu ý: Khi Phủ Cờ hay Hạ Huyệt thì đầu trần (Không đội nón)
  • NGHI THỨC TƯỞNG NIỆM THEO NGHI THỨC HOA KỲ: CHẤM DỨT KÈN TRUY ĐIỆU, TIẾP THEO LÀ MỘT PHÚT IM LẶNG (MẶC NIỆM)

Lưu ý: Khi kèn Truy điệu, toán Quốc Quân Kỳ đứng thẳng, Hàu kỳ với súng chào và toán dàn chào danh dự chào kiếm hay chào tay. Kèn Truy Điệu chấm dứt, tiếp theo là Một Phút Mặc Niệm, súng xuống vai và mọi người lấy nón xuống.

– CHÀO KIẾM

Vào thập niên 60 trở về sau (Vời Hải quân VNCH kể từ Khóa 7 SQHQ/NT), QLVNCH với Thao diễn cơ bản theo lối Hoa Kỳ.

Hải Quân OCS Chào Kiếm

Video của Phạm Quốc Nam 2014 Canada

– Bài học Chào Kiếm (Sword Manual)

– ÔN LẠI MỘT CHÚT LỄ NGHI QUÂN CÁCH

– Cách Đeo Huy Chương QLVNCH

– MẶC ĐẠI LỄ CÓ NÊN MANG BẢNG TÊN HAY KHÔNG?